Gerke Holtrop is een geboren en getogen Drent die als amateurarcheoloog heel wat akkers in de provincie heeft afgestruind. Naast zijn carrière als artsenbezoeker verdiepte hij zich in de archeologie. Inmiddels is hij met pensioen maar nog steeds is hij actief als rondleider bij het Hunebedcentrum in Borger.
In het noorden van Nederland woont een man die alleen nog maar planten eet. Boele Ytsma. Zijn boek ‘Ik ben een planteneter’ (2013) is een bestseller. En hij werkt aan een nieuw boek ‘Hallo aarde’. Maar aan dit succes ging het nodige vooraf.
Aardappelen, vlees en groenten, veel melk en kaas. Het eten van planten is Boele Ytsma niet bepaald met de paplepel ingegoten. Van vroeger herinnert hij zich vooral de heerlijke pappen die zijn moeder voor hem maakte: griesmeelpap en gortepap. Zijn ouders en grootouders hebben hem wel al vroeg de liefde voor het land bijgebracht. Thuis liepen geiten en kippen rond. Ze hadden een moestuin. Als tiener was zijn favoriete boek Leven van het land, over hoe je zelfvoorzienend kunt leven. “Een fantastisch boek. Over hoe je een tuin zo aanlegt dat je ervan kunt leven. En over hoe je een kip slacht.” Daar ontstond het verlangen om op zo’n manier te leven, dicht bij de natuur.
Na de afronding van een studie theologie, zette Boele de eerste stappen richting de droom uit zijn tienerjaren. Hij trouwde jong en verhuisde met zijn vrouw naar Putten. In Putten heeft hij zijn droom nauwkeurig op papier gezet. “Ik was al meerdere keren naar een klooster gegaan voor bezinning en ik vond het gezamenlijke, liturgische gebedsleven rond de kapel fascinerend. En ik vond het jammer dat dit alleen aan monniken voorbehouden is.” Het leven rond de kapel ging deel uitmaken van de droom, naast een zelfvoorzienend leven. Ook ontstond het gevoel dit met anderen te willen delen, dus gastvrijheid werd het derde element in zijn droom.
Het jonge gezin – inmiddels hadden ze twee dochters – verhuisde naar een boerderij in Appelscha met anderhalve hectare grond waar zij een kapel en een gastenhuis bijbouwden. Hier werd de droom werkelijkheid en ontstond een zelfvoorzienende leefgemeenschap, Beth Tikwah, ofwel Huis van Hoop. Maar het draaiende houden van dit huis van hoop bleek zwaarder dan gedacht. “We hadden onszelf onmisbaar gemaakt en we waren 24 uur per dag met de gemeenschap bezig. Daarnaast moesten we buiten de deur werken omdat we anders niet rond kwamen.” Het leven in een gemeenschap begon zijn wissel te trekken op de nu drie kinderen van het gezin. Altijd mensen over de vloer, nooit privacy of rust. Boele kreeg een burn-out. “Dus toen hebben we gezegd ‘we hebben dit zelf gestart, we kunnen het ook zelf beëindigen’.” Tien jaar na de start is de boerderij met bijgebouwen verkocht. Tegenwoordig kan je er vegetarisch eten in de herberg Het Volle Leven.
Het gezin verhuisde naar Siddeburen waar hij als predikant probeerde om de jongere generatie aan te spreken. “Ik bleek een taal te spreken die velen verstonden en maakte veelvuldig gebruik van moderne middelen en beelden. Maar mijn verlangen naar vernieuwing wekte ook verzet. Dat maakte mijn positie in de kerk complex.” Na drie jaar had Boele een tweede burn-out en nam hij afscheid van de kerk en van Siddeburen. “Achteraf was het een heel ongezond dorp voor ons. We hebben een moeilijke tijd doorgemaakt en we zijn langs het randje van een scheiding gegaan.”
Toen was het tijd voor rust en bezinning. Het gezin verhuisde naar Groningen en Boele nam een sabbatical. “Ik weet het nog goed, ik zat er helemaal doorheen, thuis op de bank. Mijn buurman kwam langs, hij keek me aan en vroeg wat ik echt zou willen. Ik kon alleen maar antwoorden ‘helemaal niets’.”
Tijdens zijn sabbatical is Boele een aantal zaken anders gaan doen, hij is anders gaan leven en anders gaan eten. “Ik wilde eerst weer gezond worden. Wist ik als theoloog veel, dus ik ben op internet gaan zoeken en toen stuitte ik op de raw food beweging in Amerika.” Over deze manier van eten werden zoveel dingen gezegd die in zijn beleving niet waar konden zijn maar die hem wel fascineerden, dat hij op onderzoek uitging. Hij kwam tot de conclusie dat de essentie van deze manier van eten bestaat uit het weglaten van dierlijke producten. Hij besloot om het te proberen en al snel “werd ik zelf zo’n overdreven verhaal”. “De kilo’s vlogen eraf, mijn hoofd werd helder, mijn huid gezonder en ik kon elke dag hardlopen zonder spierpijn.”
“Ik denk dat wij geboren planteneters zijn. En dat je alleen maar duurzaam gezond kunt blijven met een zo plantaardig mogelijk dieet.” Hij baseert zich op wetenschappelijke onderzoeken waaruit blijkt dat een plantaardige levensstijl een gunstige invloed heeft op allerlei aandoeningen zoals hart- en vaatziekten en diabetes. Boele is er in ieder geval een ander mens van geworden, hij voelt zich fitter dan ooit. “Ik ben een experiment van één. Dat heeft dus weinig waarde, maar inmiddels heb ik veel anekdotisch bewijsmateriaal verzameld door alle mails die ik ontvangen heb van enthousiaste planteneters, en ik zie het bij de mensen in mijn omgeving die overgestapt zijn.”
Zijn levensstijl is ook zijn bron van inkomsten geworden. “In februari 2012 was ik anderhalf jaar planteneter en toen kon ik het niet laten om een Youtube kanaal te beginnen. Op dat moment zonder enige ambitie om er verder iets mee te doen, maar ik wilde het verhaal gewoon vertellen. Veel mensen om mij heen zijn overgestapt, ik heb mijn vader zien veranderen van een oud mannetje in een vitale man. Dit moeten de mensen gewoon weten, dacht ik en toen kwam de dominee in mij weer naar boven.”
Boele Ytsma wil zoveel mogelijk mensen overtuigen om plantaardig te gaan leven. “Ik ben geen voedingsdeskundige of arts maar ik ben voorlopig wel een van de weinigen in Nederland die dit uitdraagt. Die verantwoordelijkheid wil ik ook wel nemen maar ik hoop dat de beweging in Nederland breder wordt.”
Anno 2017 is Boele gescheiden, opnieuw verliefd geworden en naar het platteland van Drenthe verhuisd.